Meer kredietmogelijkheden voor ‘bio’ en vrouwelijke ondernemers

PARAMARIBO – De Nationale Ontwikkelingsbank van Suriname N.V. (NOB) start binnenkort een nieuw lenings- en garantieprogramma voor micro, kleine en middelgrote ondernemers. De middelen zijn afkomstig uit een lening van 10 miljoen US-dollar van de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank (IDB), door tussenkomst van de Staat Suriname. 2 miljoen hiervan is afkomstig van het ‘Amazon Bioeconomy Fund’ van het Green Climate Fund (GCF). Daarnaast schenkt het GCF nog eens 2 miljoen voor technische assistentie en garantstelling voor ‘groene ondernemingen’. Er is speciale aandacht voor (vrouwelijke) ondernemers binnen inheemse en tribale gemeenschappen.

Door dit IDB-‘financieringsprogramma voor productieve en duurzame ontwikkeling in Suriname’ kunnen nog meer startups en groeiende midden- en kleinbedrijven in aanmerking komen voor werkkapitaal of investeringsleningen, tegen aantrekkelijke voorwaarden. Dit naast de al bestaande zachte-leningsfaciliteiten van de NOB, zoals het Productie Krediet Fonds (PKF) en het Fonds Technische Bijstand Particuliere Sector (FTBP).

Vanuit de IDB is dit de eerste voorziening voor bio-bedrijven in het Caribisch gebied als onderdeel van het ‘Amazonia Forever’-programma voor versnelde ontwikkeling van het Amazonegebied. De NOB is lid van de ‘Groene Coalitie’ van publieke ontwikkelingsbanken voor het Amazonegebied, geleid door de IDB en de Braziliaanse Ontwikkelingsbank (BNDES).

Dit IDB-financieringsprogramma is een nieuwe historische mijlpaal voor de NOB. “Het is na lange tijd dat de NOB weer zakendoet met de IDB. We zijn bijzonder verheugd met deze mijlpaal”, zegt president-directeur Sandy Cameron. “We kunnen nu meer groepen ondernemers helpen hun droom te verwezenlijken. Met name vrouwelijke ondernemers en ondernemers uit inheemse en tribale gemeenschappen in het binnenland, en zij die willen investeren in milieuvriendelijke sectoren of overstappen naar alternatieve grondstoffen en productiemethoden die minder milieubelastend zijn.”

Productiviteit verhogen

Ongeveer 500 ondernemingen kunnen in aanmerking komen voor dit IDB-financieringsprogramma. Toegang tot krediet is een van de belangrijkste obstakels waarmee midden- en kleinbedrijven in de regio worden geconfronteerd. “Om deze reden voeren we dit soort programma’s uit in landen als Barbados, Ecuador en El Salvador”, zegt Diego Herrera, IDB’s connectivity, markets and finance division-specialist.”

Adriana La Valley, vertegenwoordiger van de IDB in Suriname, voegt eraan toe: “Dit programma is ook bedoeld om de productiviteit te verhogen, met speciale aandacht voor aanpassing aan en tegengaan van klimaatverandering. Maar ook om bedrijven onder leiding en beheer van vrouwen te ondersteunen, voornamelijk in plattelandsgemeenschappen.”

Voordat de NOB in aanmerking kwam voor dit financieringsprogramma, is er drie jaren nauw samengewerkt met het IDB-team onder leiding van Herrera. Over het succes in onder meer Colombia en El Salvador zegt hij: “Daar hebben duizenden kleine en micro-ondernemers dankzij deze kredietfaciliteit hun bedrijfsdeuren kunnen openen of bedrijfsactiviteiten kunnen uitbreiden. Er zijn vooral in rurale gemeenschappen talrijke productiebedrijven opgezet. We zijn trots op de succesverhalen. In het bijzonder van vrouwelijke ondernemers die het ontzettend goed doen. We kijken reikhalzend uit naar de resultaten in Suriname.”

Tweedelijnsleningen

De leningen uit het IDB-programma zullen niet alleen door de NOB worden verstrekt. Commerciële banken krijgen ook toegang tot goedkoper krediet via zogenaamde ‘tweedelijnsleningen’. Hierdoor kunnen zij op hun beurt leningen aanbieden aan personen die onder algemeen geldende vereisten, geen geld zouden kunnen lenen om hun bedrijf op te zetten of draaiende te houden. “Met dit programma vergroten wij ook de leencapaciteit van de commerciële banken, waarmee we een individuele leenovereenkomst sluiten voor goedkopere financiering”, zegt NOB-commercieel directeur Shalini Khedoe. “Het is namelijk de bedoeling dat ook zij lagere rentes kunnen aanbieden aan de doelgroepen.”

Groene sectoren en vrouwen

4 miljoen US-dollar, waarvan 2 miljoen een schenking, van het Green Climate Fund (GCF) is uitsluitend bedoeld voor de financiering van bio-economische bedrijven. Dat zijn ondernemingen die behoud van de biodiversiteit integreren in hun bedrijfsproces en rekening houden met de gevolgen die hun bedrijfsactiviteiten kunnen hebben op het milieu. Ondernemingen die strategieën en technieken toepassen met betrekking tot het tegengaan (‘mitigatie’) van klimaatverandering en aanpassing daaraan (‘adaptatie’). Hieronder vallen ook bedrijven die duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen als bedrijfscultuur hebben en lokale en inheemse gemeenschappen met hun natuurkennis betrekken. Er is speciale aandacht voor het stimuleren en ondersteunen van sectoren zoals ecotoerisme, duurzame agro-industrie en hun toeleveranciers.

“We leveren op deze manier een bijdrage aan bewustwording, bescherming en behoud van het milieu”, zegt NOB-commercieel directeur Khedoe. Over ondernemers die willen investeren in adaptatie of mitigatie zegt zij: “Dat zijn projecten die doorgaans niet worden gefinancierd door banken omdat ze als risicovol worden beschouwd.” Een voorbeeld van adaptatie is het verhogen van toeristen lodges in het binnenland tegen overstromingen. Mitigatie is bijvoorbeeld het vervangen van dieselgeneratoren door zonne-energiepanelen voor groene stroom.

Nog een garantiefonds

De 2 miljoen schenking van het GCF is voor ondersteuning van het IDB-programma. Daarvan is één miljoen bestemd om eventueel verlies, als gevolg van niet of deels terugbetaalde leningen op te vangen. Dit ‘garantiefonds’ staat tot maximaal 60% garant voor individuele bedrijven en tot maximaal voor 80% voor de doelgroep vrouwen, inheemse en tribale gemeenschappen in het binnenland, waarbij het investeringsrisico groter is. Dat betekent dat voor een lening aanvraag van SRD 100.000 zonder dekking, een garantieverklaring kan worden aangevraagd tot maximaal SRD 80.000.

Training bankpersoneel

De resterende één miljoen schenking van het GCF is bestemd voor onderzoek, trainingen en ondersteuning van bedrijven in de bio-economie. Bijvoorbeeld bij het opstellen van bedrijfsplannen en de boekhouding waardoor ze krediet kunnen krijgen. Een deel van de middelen zal worden besteed aan het verzamelen van gegevens over de impact van de lening voor vrouwen en bio-ondernemingen. Voorts zal het personeel van de NOB worden getraind in onder meer risicobeoordeling en milieu- en sociale risico’s van kredietaanvragen. Het succes, zoals gezien in andere landen, is mede afhankelijk van de expertise en sociale betrokken van het bankpersoneel.

Het financieringsprogrammacontract is in februari 2024 ondertekend door de IDB-president Ilan Godlfajn en minister Stanley Raghoebarsing van Financiën en Planning. Om toegang te krijgen tot de middelen zal de NOB een overeenkomst sluiten met de Staat. Daarnaast moet goedkeuring worden verkregen van de Centrale Bank van Suriname om de tweedelijnsleningen aan commerciële banken als nieuw product in te voeren.-.